پادکست ناوکست / Navcast
سوال: یعنی شما فکر می کنید خدا وجود نداره و فقط تخیل انسانه؟
جواب: دوست عزیز، شما متوجه هستید که من مترجم و راوی هستم و نه نویسندهٔ کتاب؟ آیا میدونید که این سوال شما در مورد اعتقاد شخصی افراد دور از اخلاق هست؟
سوال: من اون قسمتی که گفته شد " ما مثل اسب و الاغ از دوگونه متفاوت نبودیم اما مثل دوتا نژاد سگم نیستیم" رو متوجه نشدم. بالاخره ساپینزا و نئاندرتالها چجوری نسب به هم مقایسه میشن. من فک میکردم مثل دوتا نژاد سگ بودیم که یکی قویتر بوده و زنده مونده و ژنشو بیشتر منتقل کرده.
جواب: ممنون که اینو مطرح کردی. حق داری، راستش هنوز جواب قاطعی برای این سوال وجود نداره. چون نئاندرتالها زنده نیستن تا بشه با خودمون مقایسه شون کنیم. از طرفی هم بحث قویتر بودن خیلی نِسبیه، یعنی قوی از چه لحاظی، واقعا نمیشه گفت، چون چیز زیادی از شرایط اون دوران نمیدونیم، و همه چیز از روی حدسیاته. واسه همین با دانش امروزمون جوابی برای این سوال نداریم. برای پیچیده تر شدن مسائل :) مثلا ما سگ و گرگ رو دو گونهٔ متفاوت در نظر میگیریم، اما برخلاف تعریف معمول از گونه ها، سگ و گرگ باهم بچه دار میشن و بچه شونم قدرت باروری داره یعنی مثل قاطر نیست. یا اینکه گرگ ها جمعیت خیلی کمتری از سگها دارن، اما این دلیل بر ضعفشون در چیزی نيست، البته بازم ضعف نسبیه حتی با آنالیز دی ان ای هم نمیشه گفت کدوم گرگه کدوم سگ. به همین پیچیدگی.
سوال: من آموزگار ابتدایی هستم... و بعضی از شاگردام تو جَوِ خواندن داستان پیامبران هستن...که تو این سن هم طبیعیه. یکیشون این عکس ها رو گذاشته تو گروه کلاس و میگه مربوط به قوم عاد هست که مردم بلند قدی بودن.من تو کلاسم پسر آخوند و سپاهی دارم چندتا... اگر بگم نیست... میان میگن ذهن بچهها رومنحرف کردی اگر بگم هست که به نظرم خیلی مسخره است...میشه راهنماییم کنی؟اصلا آدم وحوا مال دوران سیپینس بودن؟ یا اینا همه افسانه است؟پسربچهها خیلی میپرسن خانم آدم چند متر بوده؟ نوح چند متر بوده؟
جواب: سلام، ممنونم از پیغامتون. متوجهام که داستانهایی که در کتب آسمانی اومدن برای بچه های این رده تازگی دارن و جذاب هستن، و خب این کار معلم ها رو سخت تر میکنه (البته نه معلم دینی و قرآن). احتمالا اون تصاویر از یه وبلاگ اومده باشه. در مورد اون دوتا تصویر همونطور که خودتون میدونید ساختگی هستن. شروع این بازی به سال ۲۰۰۴ برمیگرده که یه وبسایت مسابقه ای رو برای گرافیست ها برگزار کرد. (آدرس وبسایت رو جلوتر مینویسم) از گرافیستها خواستن تا عجیب ترین تصویر باستانشناسی رو با ترکیبی از عکسهای مختلف خلق کنن. این دوستان هم که هرکدوم میخواستن تبحر و تسلط خودشون به نرمافزارهای گرافیکی رو نشون بدن و این تصاویر رو ساختن، خب جایزهٔ مسابقه رو هم برنده شدن. متاسفانه چند سال بعد یه روزنامهٔ مذهبی هندو این تصویر رو چاپ کرد و اعلام کرد که همچین چیزی تو هند کشف شده و این طبق کتاب مقدس هندو هاست. بعد بعضی از دوستان تو کشورهای عربی و مسلمون عکسهای دیگه ای ساختن و گفتن ما هم از این غولها داریم و طبق گفتهٔ قرآنه.
خلاصه رقابت بین خرافه پرستا باعث شد این عکسهایی که صرفا برای نشون دادن قدرت هنرمندی و شرکت در مسابقه بود به دست افرادی که قدرت تشخیص ساختگی بودن این تصاویر رو ندارن برسه، مثل کودکان که هیجانی هم برخورد میکنن و خب هر عکسی که به اینترنت برسه دیگه تا ابد همونجا میمونه و نمیشه کاریش کرد. من یه نمونه از این عکسها رو میفرستم شاید به بچه ها نشون دادین و باعث شد یه مقدار ذهنشون تغییر کنه. این لینک کارهای این گرافیستهاست که تخصصشون بازی با این تصاویره:
https://www.designcrowd.com/community/?search=archaeological
اینم یه نمونه از تصاویر ساختگی:
عکس دوم که واقعا مسخره است، من و شما هم میتونیم همین عکس رو روی کامپیوتر بسازیم. همونطور که خودتون گفتین این موضوعات برای ما خنده دارن، تنها چیزی که شاید بشه به بچه ها گفت اینه که هر موضوعی رو با متخصص اون موضوع مطرح بکنن. میدونم که از نظر بچه های دبستانی، پدر و مادر و آموزگار متخصص ترین ها هستن، اما شاید باید ازشون خواست که با موضوعات علمی تر برخورد کنن، یعنی بگن منبع این تصاویر کدوم سازمان علمی یا دانشگاهی بوده، و اگر همچین منبعی یافت نشد خب موضوع خود به خود منتفی میشه و اگر بتونن یه منبع یا توضیح معتبر علمی برای این تصاویر پیدا کنن شما تشویقشون خواهید کرد. منم واقعا نمیدونم چطور میشه بچه های این سنی رو علمی و منطقی توجیه کرد ولی حداقل میشه تلاش کرد تا خودشون بعدها متوجه بشن. داستان های مذهبی عموما تکرار داستانهای قبل از خودشون هستند، یعنی داستانهای قران در کتابهای قبل از خودشون تکرار شدن، مثل داستانی بسیار مشابه به کشتی نوح در قدیمیترین داستان کشف شدهٔ دنیا یعنی گیلگمش هم با همون جزییات وجود داره. از نظر مذهبی اینها افسانه نیستن. اما از نظر علمی همه افسانهان.
اگر از نگاه دینی فرض کنیم که حضرت آدم و نوح وجود داشتن و ما از نسل اونا هستیم، و اگر اونا غول بودن پس چرا ما نیستیم، در نتیجه اونا هم اندازهٔ ما بودن، همونطور که حضرت محمد ۱۴۰۰ سال پیش هم اندازهٔ ما بودن. ازشون بپرسید، نوح یا آدم چند سال پیش وجود داشتن و اگر از زمون حضرت محمد و مسیح اندازهٔ آدما تغییر نکرده چرا باید از زمون نوح یا ادم تغییر کرده باشه، شاید خودشون دو دوتا چهارتا کردن و متوجه شدن. این علم در گذشته وجود نداشته و خب آدمها برای توضیح وجودشون داستان آدم و حوا رو ساختن و خیالشونو راحت کردن. امروز علوم پیشرفته وجود دارن و توضیح میدن، اون افسانه ها هم برای متحد نیگه داشتن بعضی از گروهها کاربرد دارن و خب طول میکشه تا جایگزین بشن.
سوال: آیا ما از گوریل ها و شامپانزه ها هستیم؟ (اگه هستیم و جهش یافتیم پس چرا هنوز گوریل و شامپانزه وجود داره؟)
جواب: بله ما بعلاوهٔ اورانگوتان ها جزو خانوادهٔ میمونهای بدون دم هستیم. وجود ما و اونها هم مثل وجود من و شما با پسرعموهامونه، حالا چون من وجود دارم دلیل نمیشه پسر عموی من وجود نداشته باشه. مثل اینکه چون شیر هست چرا ببر و پلنگ داریم، ما ها موازی باهمیم نه پشت سر هم.